Stromingen
Omdat de aarde de lucht verwarmt
en niet rechtstreeks de zon, wordt het naar boven toe kouder. Maar je merkt
hoog op een berg pas hoe koud de lucht is als je in de schaduw staat, anders
wordt jij wel rechtstreeks verwarmd door de zon. Op zo'n dertien kilometer hoogte
wordt het weer warmer, omdat daar gassen zitten die de zonnestralen wel vasthouden.
Dat het daar weer warmer wordt heeft grote gevolgen voor het weer.
Je kent misschien het verschijnsel wel dat warme lucht stijgt. Als een gas wordt
verwarmd zet deze uit en stijgt hij op. Dit is een belangrijk principe voor
de huishouding van het weer. Lucht met een hogere temperatuur dan zijn omgeving
stijgt, koude lucht daalt. Als warme lucht onder koude lucht zit, zal het proberen
omhoog te komen. Andersom gebeurt er niets, dan blijft het stabiel. De warmte
is op aarde niet gelijk verdeeld, dat komt door;
De aarde staat scheef, zo staat
de ene keer (onze zomer) de noordpool drie maanden lang richting zon. Het is
daar dan drie maanden dag, op de zuidpool is het dan drie maanden nacht en winter.
In onze winter is dit andersom. Bovendien staat de zon dan laag, op het zuidelijk
halfrond is het zomer. Hoe verder van de evenaar, hoe groter verschil tussen
zonnestand en aantal uren zonneschijn tussen zomer en winter. Rond de evenaar
zijn de verschillen tussen zomer en winter erg klein, de dagen verschillen iets
van lengte.
De tweede reden is dat de aarde 1 keer in de 24 uur om haar as draait, dit veroorzaakt
het verschil tussen dag en nacht. Doordat de aarde draait lijkt het of overdag
de zon omhoog klimt en weer naar beneden. Hoe hoog de zon boven de horizon komt
heeft te maken met de derde reden van de onregelmatige verwarming van de zon:
de bolvorm van de aarde. Door deze vorm vallen de zonnestralen vrijwel loodrecht
op de evenaar.
Maar in de richting van de beide polen vallen de stralen veel schuiner op het
aardoppervlak. Hierdoor moet dezelfde hoeveelheid stralen een veel groter oppervlak
verwarmen.
Wanneer de verwarming van de zon groter is dan de afkoeling van de aarde stijgt
de temperatuur, dit is natuurlijk alleen overdag. In de zomer kan d.m.v. afkoeling
en opwarming aardig worden berekend hoe warm het wordt. Maar in de winter niet,
dit komt door het weer. Het weer herverdeelt de temperatuur over de aarde.
Inleiding || De zon - Stromingen - Circulatie - Klimaat || Afsluiting |